Autor cyklu ,,Niebo w…” od roku 2017.
Słońce zajmuje najniższe położenie na niebie w ciągu roku, górując w środkowej Polsce na wysokości około \(15^\circ\). Jak co roku, 13 grudnia następuje najwcześniejszy zachód Słońca i w kolejnych dniach zmierzch następuje coraz później. Rano jednak Słońce wschodzi nadal coraz później i odstęp pomiędzy kolejnymi jego wschodami jest większy niż między zachodami, stąd dzień się skraca aż do przesilenia zimowego, które w tym roku wypada 22 grudnia o godzinie 4:27 naszego czasu. Najpóźniejszy wschód Słońca natomiast ma miejsce 30 grudnia.
Na początku miesiąca nachylenie ekliptyki wieczorem jest jeszcze słabe, co przełoży się na praktyczny brak możliwości obserwacji Merkurego po zmierzchu, mimo tego że 4 grudnia planeta osiągnie swoją maksymalną elongację wschodnią, przekraczającą \(21^\circ\). Wędruje jednak pod ekliptyką i dlatego zachodzi mniej więcej godzinę po Słońcu, zanim jeszcze niebo odpowiednio się ściemni.
Grudzień również zacznie się dobrą widocznością Księżyca na niebie porannym. Pierwszego dnia miesiąca jego tarcza w fazie \(85\%\) zajmie pozycję \(2^\circ\) od Polluksa w Bliźniętach i przetnie południk lokalny około godziny 3, na wysokości \(65^\circ\). 4 grudnia Księżyc w fazie \(60\%\) przejdzie \(3^\circ\) nad Regulusem, a dobę później osiągnie ostatnią kwadrę, świecąc dalej na tle Lwa. W kolejnych dobach jego sierp stanie się coraz cieńszy, zdążając ku nowiu 13 grudnia tuż po północy naszego czasu. Po drodze Srebrny Glob cztery kolejne poranki spędzi na tle gwiazdozbioru Panny, gdzie w nocy z 6 na 7 grudnia w fazie \(33\%\) zakryje jaśniejszą od \(4^{\rm m}\) gwiazdę Zaniah (\(\eta\) Vir). Tarcza Księżyca pokaże się na niebie niewiele przed północą, a wspomniana gwiazda zniknie za jej jasnym brzegiem około godziny 1:50, by godzinę później pojawić się ponownie po drugiej stronie.
Poranek 8 grudnia zastanie Srebrny Glob w sierpie zwężonym do \(23\%\) mniej więcej \(6^\circ\) nad Spiką, najjaśniejszą gwiazdą Panny, 24 godziny później jego sierp zaprezentuje fazę \(15\%\), docierając na pozycję \(5^\circ\) na prawo od Wenus. Druga planeta od Słońca w grudniu pokona na niebie \(35^\circ\), zaczynając miesiąc \(4{,}5^\circ\) od Spiki i kończąc \(2^\circ\) od gwiazdy Graffias, czyli \(\beta\) Skorpiona, która jest szerokim układem podwójnym, widocznym już w lornetkach. Tutaj dwie gwiazdy o jasnościach \(+2{,}6^{\rm m}\) i \(+4{,}9^{\rm m}\) dzieli dystans \(14''\), czyli tak samo jak u Mizara w Wielkim Wozie, tylko z troszkę słabszymi składnikami. Przez cały miesiąc tarcza Wenus zmniejszy jasność od \(-4{,}2^{\rm m}\) do \(-4{,}1^{\rm m}\) i średnicę z \(17''\) do \(14''\), zwiększy za to fazę z \(68\%\) do \(78\%\). 18 grudnia planeta przejdzie \(2^\circ\) na północ od Zuben Elgenubi, czyli drugiej co do jasności, ale oznaczanej na mapach nieba grecką literą \(\alpha{,}\) gwiazdy Wagi.
10 grudnia o stopień dalej, lecz na południe od Zuben Elgenubi znajdzie się bardzo cienki już sierp Księżyca w fazie \(8\%\). Tarczę Srebrnego Globu można jeszcze próbować dostrzec o świcie 11 grudnia, gdy w fazie \(4\%\) wzejdzie on około godziny 6, a 45 minut później wzniesie się na wysokość \(4^\circ\). Wspomniana wyżej gwiazda Graffias znajdzie się \(7^\circ\) na lewo od tarczy Księżyca, lecz do jej dostrzeżenia niezbędne mogą okazać się lornetka lub teleskop.
Grudniowy nów Księżyca bardzo dobrze zbiega się z maksimum aktywności corocznego roju meteorów Geminidów. Ich radiant znajduje się jakieś \(2^\circ\) na północny zachód od Kastora, drugiej co do jasności gwiazdy Bliźniąt. Geminidy promieniują od 4 do 17 grudnia, z maksimum 14 dnia miesiąca, gdy można się spodziewać nawet 150 zjawisk na godzinę. Geminidy są widoczne przez całą noc, a ich radiant góruje około godziny 2 na wysokości prawie \(70^\circ\). Są to dość wolne meteory, ich prędkość zderzenia z naszą atmosferą wynosi 35 km/s.
Na niebie wieczornym dobrze można obserwować cztery planety Układu Słonecznego. Niżej i bliżej zachodniej części nieba znajduje się Saturn z Neptunem, które dzieli dystans około \(22^\circ\). Wyżej i bardziej po stronie wschodniej znajduje się Jowisz z Uranem, odległe od siebie o mniej więcej \(14^\circ\). Do końca miesiąca wszystkie planety odwiedzi Srebrny Glob dążący do pełni. Księżyc zacznie pojawiać się o zmierzchu od 15 grudnia, gdy o godzinie 16:30 zajmie pozycję na wysokości \(6^\circ\) nad południowo-zachodnią częścią firmamentu, prezentując tarczę w fazie \(9\%\). Dobę później o tej samej porze jego faza zwiększy się do \(16\%\), wzrośnie również wysokość nad widnokręgiem do \(17^\circ\).
17 i 18 grudnia Księżyc spotka się z planetą Saturn. Najpierw pokaże się \(6^\circ\) pod nią, a następnie \(10^\circ\) na wschód od niej, w fazie, odpowiednio, 26% i \(37\%\). Planeta w grudniu pokona \(2^\circ\) na tle gwiazdozbioru Wodnika, a 12 dnia miesiąca minie w odległości \(20'\) gwiazdę 5. wielkości 42 Aqr. Blask samej planety spadnie w grudniu do \(+0{,}9^{\rm m}\), przy średnicy tarczy \(16''\). Saturn góruje jakieś 45 minut po zachodzie Słońca i znika z nieboskłonu około godziny 21.
19 grudnia przypada I kwadra Księżyca, który spotka się wtedy z Neptunem, mijając tę planetę w odległości \(2^\circ\). Neptun na początku miesiąca zmieni kierunek swojego ruchu na prosty, zawracając na granicy między Rybami i Wodnikiem, niecałe \(1{,}5^\circ\) na zachód od świecącej z jasnością obserwowaną \(+5{,}5^{\rm m}\) gwiazdy 20 Psc. W grudniu planeta świeci blaskiem \(+7{,}9^{\rm m}\) i do jej dostrzeżenia potrzebna jest lornetka. Około godziny 18 Neptun góruje \(10^\circ\) wyżej od Saturna.
Jowisz z Uranem są miesiąc po opozycji i są widoczne prawie przez całą noc na tle gwiazdozbioru Barana. Jowisz przecina południk lokalny po godzinie 20, a Uran mniej niż godzinę później. Obie planety przekraczają wtedy wysokość \(50^\circ\). Ostatniego dnia grudnia jaśniejsza z planet zmieni kierunek ruchu na prosty. Przez cały miesiąc jej jasność spadnie z \(-2{,}8^{\rm m}\) do \(-2{,}6^{\rm m}\), tarcza zaś zmniejszy średnicę z \(48''\) do \(44''\). Uran świeci z jasnością \(+5{,}7^{\rm m}\) i do jego dostrzeżenia przyda się lornetka.
W dniach 22 i 23 grudnia tę parę planet odwiedzi Księżyc. Pierwszego z wymienionych dni naturalny satelita Ziemi w fazie \(81\%\) zajmie pozycję \(4^\circ\) na północny wschód od Jowisza, dobę później natomiast przesunie się na pozycję także \(4^\circ\) na północny wschód, ale od Urana. Zwiększy przy tym fazę do \(88\%\). Jednocześnie zakryje gwiazdę 4. wielkości Botein (\(\delta\) Ari). Gwiazda zniknie za ciemnym brzegiem księżycowej tarczy około godziny 16:30, a zatem na jasnym jeszcze niebie. Pokaże się ponownie po jej drugiej stronie jakieś 55 minut później.
27 grudnia Księżyc przejdzie przez pełnię, świecąc między Bliźniętami, Bykiem i Woźnicą. Dwa dni wcześniej Srebrny Glob utworzy trójkąt równoramienny z Plejadami i Aldebaranem w Byku, kolejnej zaś nocy zbliży się na \(1{,}5^\circ\) do El Nath, gwiazdy wspólnej dla Byka i Woźnicy. Mieszkańcy pogranicza brazylijsko-urugwajsko-argentyńskiego dostaną możliwość obserwacji zakrycia tej gwiazdy przez naszego satelitę. Do końca miesiąca warto wspomnieć o wschodzie Księżyca \(4^\circ\) od Polluksa wieczorem 28 grudnia i ponownym zbliżeniu na \(5^\circ\) do Regulusa rankiem 31 dnia miesiąca.
21 grudnia przez opozycję przejdzie planetoida (4)Westa, czyli najjaśniejsza planetoida na naszym niebie. Tegoroczna opozycja należy niestety do tych małych, i Westa osiągnie jasność tylko \(+6{,}4^{\rm m}\). Planetoida kreśli swoją trajektorię na pograniczu Oriona, Bliźniąt i Byka. 15 grudnia Westa zbliży się na \(9'\) do jaśniejszej od \(5^{\rm m}\) gwiazdy \(\chi\mbox{}2\) Ori, 8 dni później natomiast przejdzie 22\('\) od podobnie świecącej gwiazdy \(\chi\mbox{}1\) Ori.